Xocalı faciəsindən 32 il keçir. Xocalı qətliamı 1992-ci il fevralın 25-indən 26-sına keçən gecə baş vermişdir. Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən yüzlərlə dinc azərbaycanlının qətlə yetirilmişdir. 613 nəfərin həyatına son qoyulmuşdur. 

Qırğın Azərbaycanın mübahisəli Dağlıq Qarabağ bölgəsində yerləşən Xocalı şəhərində baş verib. Əhalisinin əksəriyyəti azərbaycanlılardan ibarət olan şəhərcik qırğından bir neçə ay əvvəl erməni qüvvələrinin mühasirəsində idi. Fevralın 25-indən 26-sına keçən gecə erməni qoşunları Xocalıya qəfil hücuma keçdi və onlar tez bir zamanda şəhəri ələ keçirdilər. Sonrakı xaosda yüzlərlə dinc azərbaycanlı həlak oldu. Ermənistan hökuməti qətliama görə heç bir məsuliyyət daşımır və ölümlərin Ermənistan və Azərbaycan qüvvələri arasında döyüşlər nəticəsində baş verdiyini iddia edib. Bununla belə, Human Rights Watch beynəlxalq insan haqları təşkilatı qətliamın erməni qüvvələrinin məsuliyyət daşıdığı və bunun “lazımsız və düşünülmüş qəddarlıqla” həyata keçirildiyi qənaətinə gəlib.

Xocalı qətliamı Dağlıq Qarabağ münaqişəsi tarixində əlamətdar hadisədir. Bu, münaqişənin qəddarlığını xatırladır və Ermənistanla Azərbaycan arasında gərgin münasibətlərə səbəb olan faciələrdən biridir. 

Azərbaycan hökumətinin məlumatına görə, qətliam zamanı 106 qadın və 63 uşaq olmaqla 613 mülki şəxs həlak olub. Ermənistan hökuməti bu rəqəmi inkar edir və ölənlərin sayının 200-ə yaxın olduğunu bildirib. Qırğın beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən pislənilib və bir neçə dəfə araşdırma obyekti olub. 1994-cü ildə “Human Rights Watch” qətliamla bağlı hesabat yayıb və nəticədə Ermənistan silahlı qüvvələri ən azı 613 mülki şəxsin ölümünə görə məsuliyyət daşıyır. Hesabatda Ermənistan silahlı qüvvələrinin dinc əhaliyə qarşı “lazımsız və qəsdən qəddarlıq” törətdiyi də müəyyən edilib.

Xocalı faciəsi “əsrin faciəsi” adlandırılıb. Hər bir azərbaycanlının qan yaddaşı olan bu gün heç vaxt unudulmayacaq.